26η Ιανουαρίου μια επέτειος "τοπικής σημασίας". Μόνο;

26η Ιανουαρίου μια επέτειος "τοπικής σημασίας". Μόνο;

       Η 26η Ιανουαρίου έχει οριστεί τα τελευταία χρόνια ως ημέρα  ανάμνησης  του ερχομού και της υποδοχής του πρώτου Κυβερνήτη της χώρας στην Αίγινα.  Η επέτειος αυτή με Προεδρικό Διάταγμα το οποίο υπεγράφη μετά από αγώνες χρόνων του Δήμου Αίγινας και του Πνευματικού κόσμου του νησιού, χαρακτηρίστηκε ως εορτή "τοπικής σημασίας", λες και δεν αφορά την υπόλοιπη επιικράτεια η θεμελίωση του Ελεύθερου Ελληνικού Κράτους μετά από επτά αιματηρά χρόνια πολέμου ανεξαρτησίας. Ας μας επιτραπεί αυτός ο λογισμός.
   Από την πλευρά μας ας υπενθυμίσουμε τα σπουδαία εκείνα γεγονότα που έλαβαν χώρα στο νησί μας τότε, καθιστώντας το  επίκεντρο των πολιτικών εξελίξεων, τόπο πνευματικών ζυμώσεων, χώρο αναγέννησης της παιδείας, στάδιο λήψης αποφάσεων που καθόρισαν το μέλλον της Ελλάδος.
    Ο Ιωάννης Καποδίστριας πλέει προς  την Αίγινα  επί του Αγγλικού πλοίου "Ουόρσπιτ", συνοδευόμενος από το γαλλικό πολεμικό «Ήρα» και το ρωσικό «Ελένη». Στις 11/24 Ιανουαρίου 1828 αποβιβάστηκε στην Αίγινα, που ήταν η έδρα της Κυβέρνησης και παρακολούθησε στην Μεγάλη Εκκλησία, τον Μητροπολιτικό ναό, τη θεία λειτουργία. Εκεί με μια εμπνευσμένη ομιλία τον προσφώνησε ο Θεόφιλος Καΐρης, αλλά την εικόνα που συνάντησε περιγράφει ο ίδιος ο Κυβερνήτης στη συνομιλία του με το Γεωργάκη Μαυρομιχάλη, όπως μας την παρέδωσε ο Γ. Τερτσέτης στα «Απόλογα του Καποδίστρια»: «Είναι καιροί που πρέπει να φορούμε όλοι ζώνη δερματένια και να τρώμε ακρίδες και μέλι άγριο. Είδα πολλά εις την ζωήν μου, αλλά σαν το θέαμα όταν έφτασα εδώ εις την Αίγινα δεν είδα κάτι παρόμοιο ποτέ, και άλλος να μην το ιδεί… «Ζήτω ο Κυβερνήτης, ο σωτήρας μας, ο ελευθερωτής μας» εφώναζαν γυναίκες αναμαλλιάρες, άνδρες με λαβωματιές πολέμου, ορφανά γδυτά, κατεβασμένα από τις σπηλιές. Δεν ήτον το συναπάντημα μου φωνή χαράς, αλλά θρήνος.
Η γη εβρέχετο με δάκρυα. Εβρέχετο η μυρτιά και η δάφνη του στολισμένου δρόμου από τον γιαλό ως την εκκλησία. Ανατρίχιαζα μου έτρεμαν τα γόνατα, η φωνή του λαού μου έσχιζε την καρδιά μου….» και καταλήγει ο Καποδίστριας λέγοντας «Κατεβαίνω ως πολεμιστής εις το στάδιον, θα πολεμήσω ως κυβέρνησις, δεν λαθεύομαι τον έρωτα των προνομίων που είναι φυτευμένος εις ψυχές πολλών, το ονειροπόλημα των λογιοτάτων, ξένων πρακτικών ζωής, το φιλύποπτο, κυριαρχικό και ανήμερο αλλοεθνών ανδρών. Η νίκη θα είναι δική μας αν βασιλεύση εις την καρδιάν μας μόνο το αίσθημα το ελληνικό. Ο φιλήκοος  των ξένων είναι προδότης».
Ο Ιωάννης Καποδίστριας στην Αίγινα εγκαθίσταται στο Κυβερνείο, μέχρι τότε οικία Μοίρα, όπου και η έδρα της κυβέρνησής του και του Πανελληνίου, διορισμένου αντιπροσωπευτικού σώματος, με το οποίο στην αρχή αντικατέστησε τη Βουλή. Ο Κυβερνήτης από την πρώτη του επαφή με την ελληνική χώρα και το λαό της αντιλήφθηκε άμεσα ότι το κράτος και στην πιο υποτυπώδη του έννοια δεν υπήρχε.  
    Ο Καποδίστριας έκανε την Αίγινα επίκεντρο της πολιτικής, οικονομικής, διοικητικής και παιδαγωγικής του δραστηριότητας. Άρχισε αμέσως την καλλιέργεια της πατάτας, έχτισε το Ορφανοτροφείο, που έγινε πραγματικά  το πρώτο πνευματικό κέντρο της νεότερης Ελλάδας, οργάνωσε το Εθνικό Τυπογραφείο ελληνικό και γαλλικό, ίδρυσε τη Χρηματιστική Τράπεζα, οργάνωσε το Νομισματοκοπείο, έκοψε το πρώτο εθνικό νόμισμα, το Εθνικό Μουσείο,την Εθνική Βιβλιοθήκη, Μουσείο ορυκτών, τα Σχολεία, το πρώτο Διδασκαλείο, οργάνωσε το Κράτος διοικητικά. Παράλληλα παρακολουθούσε τις εκστρατείες στη Στερεά και τον ρωσοτουρκικό πόλεμο και έκανε διπλωματικούς αγώνες για την επέκταση των ελληνικών συνόρων.
     Η Αίγινα υπήρξε η Πρώτη Πρωτεύουσα  του Ελληνικού Κράτους, πράγμα που αποδεικνύεται απ’ όλα τα στοιχεία της υπόστασης του, από την άσκηση κυβερνητικής εξουσίας και την παράλληλη αναγνώριση από τις Ξένες εγγυήτριες Δυνάμεις. Ένα όμως είναι το γεγονός: Χωρίς τις θυσίες και τους ηρωϊκούς αγώνες του Ελληνικού Εθνους, Ελληνικό Κράτος δεν θα ιδρύετο.
   Χωρίς την ατσάλινη θέληση, την ασκητική προσήλωση το πνεύμα αυτοθυσίας και το ήθος  του μεγάλου ηγέτη δεν θα στερεωνόταν Κράτος.

Πύργος Μάρκελλου στην πόλη της Αίγινας Markellos Tower on the island of Aegina


 Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων 
Το «Μνημείο της Εβδομάδας», με την ευκαιρία της επετείου της ίδρυσης της πρωτεύουσας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους στην Αίγινα από τον Ιωάννη Καποδίστρια (11.01.1828), σας παρουσιάζει το κτήριο που στέγασε τη Διοίκηση του νησιού και πολλούς κυβερνητικούς υπαλλήλους, τον Πύργο του Μάρκελλου κοντά στο λιμάνι της Αίγινας.
  • Πύργος Μάρκελλου στην πόλη της Αίγινας
  • Markellos Tower on the island of Aegina (For English summary, please see below)

Ο Πύργος του Μάρκελλου έλαβε το όνομά του από το μέλος της Φιλικής Εταιρείας και αγωνιστή Σπύρο Μάρκελλο.
Σύμϕωνα με την τοπική παράδοση, ο Πύργος κτίστηκε από το Μάρκελλο το 1802. Όμως, ϕαίνεται ότι τότε έγινε απλώς επισκευή του κτηρίου, καθώς η ϕρουριακή μορϕή του δεν δικαιολογεί αυτή τη χρονολόγηση.
Ο πύργος είναι τριώροϕος με επάλξεις, πυργίσκους στις γωνίες και πολεμίστρες, ϕαίνεται να είχε σκοπό να προστατεύει τους ναυτικούς και το λιμάνι από ξαϕνικές επιδρομές κουρσάρων, την περίοδο κατά την οποία η πόλη βρισκόταν στην Παλιαχώρα και δεν μπορούσε το λιμάνι να χρησιμοποιείται και να μένει αϕύλακτο.
Διάϕορα έγγραϕα μας πληροϕορούν ότι κατά την επανάσταση έμειναν στο πύργο ο Ιω. Κωλέττης, ο Α. Ζαΐμης, ο Ν. Μέξης και ο Κ. Φαβιέρος. Εκεί στεγάστηκε και η κυβέρνηση, συγκεκριμένα το 1826 η Διοικητική Επιτροπή και το 1827 η Αντικυβερνητική. Στην εποχή του Καποδίστρια έμενε στον πύργο ο προσωρινός διοικητής της Αίγινας
(Γ. Κουλικούρδη, Αίγινα ΙΙΙ: Τοπογραϕικά και ιστορικά στοιχεία για τη νεότερη πόλη (1800-1828), Αίγινα, 2002, σ. 95)
Ο Πύργος του Μάρκελλου έχει χαρακτηριστεί «ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και ζώνη προστασίας 10 μέτρων γύρω από τον Πύργο, για να προστατευθεί αποτελεσματικά το κτήριο από κάθε είδους επεμβάσεις» (ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ26/58386/2238/17-11-1979 - ΦΕΚ 51/Β/21-1-1980).
Οι ϕωτογραϕίες του μνημείου προέρχονται από το αρχείο της Διεύθυνσης Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων ΥΠ.ΠΟ.Α.
………………………………………………………………………
The Monument of the Week
Markellos Tower on the island of Aegina
Markellos Tower took its name from Spyros Markellos, a member of the Society of Friends, a secret organization against ottoman rule in Greece, who participated in the Greek revolution.
According to a local tradition, the Tower was built by Markellos in 1802. However, it seems that he just repaired the building.
The tower is a three-storey building with battlements, turrets and embrasures, appears to have been built in order to protect the port from corsairs’ raids, during a period when the city was in Palaiochora and the port could not be unattended.
Various documents inform us that during the Greek revolution at Markellos Tower stayed Io. Kolettis, A. Zaimis, N. Mexis and Ch. Fabvier. Also, the Tower housed the Government, namely the Administrative Committee in 1826 and the Government Committee in 1827. (G. Koulikourdi, Aegina III: Topographic and historical data for the newer town (1800-1828), Aegina, 2002)
Markellos Tower is under the protection of the Ministry of Culture.

The photographs of the monument come from the Archive of the Directorate of Protection and Restoration of Modern and Contemporary Monuments of the Hellenic Ministry of Culture, Education and Religious Affairs.